Aardgasvrije wijken zijn een belangrijk onderdeel van de doelstelling in Nederland om in 2050 volledig aardgasvrij te zijn. Het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) ondersteunt gemeenten bij het ontwikkelen en uitvoeren van plannen voor aardgasvrije wijken. Door onder andere subsidies en het opzetten van proeftuinen werkt de overheid samen met gemeenten en andere stakeholders aan de overstap naar duurzame energiebronnen en een toekomst zonder aardgas.
Het belang van aardgasvrije wijken
De keuze voor aardgasvrije wijken komt voort uit de noodzaak om de CO₂-uitstoot te verminderen. Aardgas is een fossiele brandstof waarbij veel CO₂ vrijkomt, wat bijdraagt aan klimaatverandering. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat Nederland in 2050 volledig op duurzame energiebronnen moet draaien. Denk hierbij aan de zon, wind en water.
Programma Aardgasvrije Wijken (PAW)
Zoals eerder vermeld, ondersteunt het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) gemeenten bij de warmtetransitie door financiële middelen en kennis te bieden voor het aardgasvrij maken van wijken. Er worden proeftuinen in geselecteerde aardgasvrije wijken geplaatst. Gemeenten en andere stakeholders leren hierdoor welke technieken en strategieën het beste werken. Op die manier draagt het PAW bij aan de landelijke doelstelling om in 2050 alle woningen en gebouwen aardgasvrij te maken, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord.
Proeftuinen aardgasvrije wijken
Sinds de lancering van het PAW in 2018 zijn 64 gemeenten geselecteerd om proeftuinen te starten. De overheid stelt tot 2030 een totaalbedrag van 435 miljoen euro beschikbaar, waarvan 380 miljoen euro wordt ingezet voor de proeftuinen in aardgasvrije wijken. Door middel van de proeftuinen wordt er waardevolle kennis opgedaan waar andere wijken gebruik van kunnen maken.
Subsidies en andere financiële mogelijkheden
Naast de directe subsidie van het PAW, zijn er andere financiële mogelijkheden beschikbaar. Het Warmtefonds verstrekt leningen tegen gunstige voorwaarden, maar is geen subsidie. Toch kan het woningeigenaren ondersteunen met het verduurzamen van hun huis.
Uitdagingen en kansen in de lokale warmtetransitie
Aardgasvrije wijken brengen zowel kansen als uitdagingen met zich mee. Voor veel gemeenten is het vervangen van aardgasgestookte installaties door duurzame alternatieven een grote investering. Daarnaast vergen de veranderingen van de infrastructuur en de ontwikkeling van warmtenetten nieuwe vaardigheden en competenties van alle betrokken partijen. Door samen te werken in proeftuinen kunnen gemeenten en bedrijven de kennis en ervaring opdoen die van pas komen tijdens de energietransitie.
Toekomstige doelen
De komende jaren moeten er nog veel stappen gezet worden om de doelstellingen van het Klimaatakkoord te behalen. Tot 2030 ligt de focus op het verduurzamen van 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen in Nederland. Hierbij wordt gebruik gemaakt van alternatieve warmtebronnen. Denk hierbij aan warmtepompen en stadsverwarming. Het uiteindelijke doel is dat ongeveer 7 miljoen woningen en 1 miljoen andere gebouwen aardgasvrij zijn in 2050.
Veelgestelde vragen over aardgasvrije wijken
In het Klimaatakkoord is het doel vastgesteld dat er in 2030 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen aardgasvrij moeten zijn. Het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) en de bijbehorende proeftuinen spelen een cruciale rol hierin door wijken te verduurzamen en van het aardgas af te koppelen.
Niet alle woningen kunnen direct van het gas af. Dit kan komen vanwege technische, financiële of infrastructurele beperkingen. Voor veel huizen kan het gerealiseerd worden door de inzet van warmtenetten, warmtepompen en goede isolatie. De overheid en gemeenten werken nauw samen aan een wijkgerichte aanpak om stapsgewijs steeds meer aardgasvrije woningen te realiseren.
Aardgasvrij wonen houdt in dat een woning niet langer op het aardgasnet is aangesloten voor verwarming, koken en warm water. Hiervoor worden duurzame alternatieven ingezet, zoals een warmtenet, warmtepomp of elektrische oplossingen.
De kosten om een woning aardgasvrij te maken kan verschillen. Het bedrag ligt ongeveer tussen de €20.000 en €30.000. Gemeenten en het Programma Aardgasvrije Wijken bieden via subsidies en financiële bijdragen ondersteuning om dit bedrag te verlagen voor bewoners.
Aardgasvrije wijken voor een duurzaam Nederland
Aardgasvrije wijken spelen een belangrijke rol in de doelstellingen in het Klimaatakkoord. Door een aantal proeftuinen en financiële ondersteuning van het Programma Aardgasvrije Wijken kunnen gemeenten en hun inwoners stapsgewijs overstappen op aardgasvrije oplossingen. Door het realiseren van aardgasvrije wijken komen we stap voor stap dichterbij een veiligere, schonere en toekomstgerichte leefomgeving voor iedereen.