Wat is blokverwarming?
Blokverwarming is een soort collectieve verwarming waarbij één centrale warmtebron ervoor zorgt dat een blok huizen of appartementen van warmte zijn voorzien. In plaats van dat iedere woning een eigen verwarmingsinstallatie of cv-ketel heeft, wordt een centrale cv-ketel of een ander centraal systeem ingezet. Alle bewoners zijn aangesloten op dit gezamenlijke verwarmingssysteem.
De werking van een centrale warmtebron
Bij blokverwarming verwarmt één ketel of warmte-installatie het water dat via leidingen door het gebouw circuleert. De warmte wordt vervolgens via radiatoren (of vloerverwarming) in de individuele woningen afgegeven. Soms is er sprake van een grote gasgestookte centrale ketel in het gebouw, maar er kan ook een gezamenlijke aansluiting zijn op een extern warmtenet (stadsverwarming) of een bron van restwarmte. Blokverwarming komt voornamelijk voor in flats en appartementencomplexen waar diverse woningen door één systeem worden verwarmd.
Blokverwarming versus individuele verwarmingssystemen
In woningen met een individuele verwarmingsinstallatie beheert elke bewoner zijn eigen cv-ketel en kiest diegene zelf een energieleverancier voor gas. Bij blokverwarming werkt dit anders. Zo kunnen bewoners niet vrij kiezen voor een eigen warmteleverancier of installatie. Alle warmte komt van het centrale systeem. In een koopwoning bepaalt de Vereniging van Eigenaren (VvE) hoe de blokverwarming wordt beheerd, terwijl in een huurwoning de verhuurder dit regelt.
Voordelen van blokverwarming
Een centraal verwarmingssysteem voor meerdere woningen brengt verschillende voordelen met zich mee. Zo hoeft niet iedere woning een eigen cv-installatie te hebben, wat ruimte en onderhoudskosten scheelt. De gezamenlijke inkoop van energie voor één grote centrale ketel kan efficiënter zijn dan bij losse individuele verwarmingssystemen, waardoor je mogelijk kosten kunt besparen. Verder kan de veiligheid verhoogd worden, omdat er minder sprake is van meerdere gasvlammen of rookgasafvoeren in het gebouw. Tot slot hoeven de bewoners de ketel niet te onderhouden of te vervangen.
Nadelen van blokverwarming
Een groot nadeel aan blokverwarming is het gebrek aan vrije keuze. Zo kunnen bewoners niet overstappen naar een andere warmtebron of leverancier, omdat ze vastzitten aan het centrale systeem. Daarnaast zitten alle bewoners zonder warmte of warm water als de centrale verwarming uitvalt. Verder kunnen verschillen in ligging van woningen leiden tot variatie in de hoeveelheid warmte. Appartementen aan de boven- of buitenkant verliezen meer warmte dan centraal gelegen woningen.
Kosten, verbruik en stookkosten
Bij blokverwarming betalen bewoners vaak een voorschot of bijdrage in de servicekosten voor hun verwarming, waarna jaarlijks de wekelijkse kosten in rekening worden gebracht. Dit gebeurt op basis van warmteverbruik en maakt gebruik van individuele meters of een verdeelsysteem. Je krijgt dan je geld terug als je minder verbruikt dan waarvoor je hebt betaald en je moet bijbetalen bij meerverbruik.
Warmtewet en maximale tarieven
Bewoners kiezen bij blokverwarming niet zelf voor een leverancier. Daarom is er een wet gemaakt om hen te beschermen, namelijk de Warmtewet. Een belangrijk principe is het ‘Niet-Meer-Dan-Anders’-principe. Dit houdt in dat je niet meer betaalt voor collectieve warmte dan met een eigen cv-ketel op gas. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) stelt daarom jaarlijks maximale tarieven vast, zowel voor het verbruik als voor de vaste kosten. Op die manier betaalt een huishouden met blokverwarming nooit meer dan een vergelijkbaar huishouden met aardgas.
Rechten van bewoners
Bewoners met blokverwarming hebben recht op een betrouwbare levering van warmte. De Warmtewet zorgt namelijk voor consumentenbescherming, zoals het recht op compensatie bij storingen en inzicht in hoeveel warmte er is verbruikt.
Uitzonderingen op de Warmtewet
In sommige situaties valt blokverwarming niet onder de Warmtewet, bijvoorbeeld als de warmtevoorziening volledig in eigen beheer is van een VvE of verhuurder zonder externe warmteleverancier. Het VvE mag dan zelf het tarief bepalen, maar voor huurders geldt alleen dat redelijke kosten mogen worden doorberekend via de servicekosten.
Veelgestelde vragen over blokverwarming
Bij blokverwarming zorgt een centrale cv-ketel voor warmte in een gebouw. Bij stadsverwarming komt de warmte van een extern warmtenet dat vaak gebruik maakt van restwarmte. Bij blokverwarming is er een gezamenlijke aansluiting voor één gebouw, terwijl stadsverwarming een hele wijk kan bedienen.
De stookkosten worden verdeeld op basis van het warmteverbruik en het eigen verbruik van huishoudens. Meestal worden warmtekostenverdelers of meters op de radiatoren ingezet. Als je uiteindelijk minder verbruikt dan dat je vooraf betaalde, krijg je mogelijk je geld terug.
Ja, met individuele meters of een warmtekostenverdeler kun je je eigen verbruik meten. Sommige systemen bieden een dashboard om je verbruik in realtime te volgen. Hierdoor kun je je energierekening goed onder controle houden.
Gezamenlijke warmte met duidelijke afspraken
Blokverwarming biedt een praktische oplossing om meerdere woningen tegelijk te verwarmen met één ketel en een centraal systeem. Het ontzorgt huishoudens op het gebied van onderhoud. Dit kan efficiënt zijn, maar vraagt ook om goede afspraken tussen bewoners, verhuurders of VvE. Ondanks dat kun je met de voordelen blokverwarming goed benutten, waardoor deze centrale verwarmingsvorm comfortabel, eerlijk en betrouwbaar is voor alle aangesloten huishoudens.