De overgang van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen is belangrijk voor een duurzame toekomst, maar hoe weet je of de opgewekte elektriciteit die je afneemt, daadwerkelijk uit een duurzame bron komt? Het antwoord ligt in de Garanties van Oorsprong-certificaten. Deze worden ook wel groencertificaten genoemd. Deze certificaten spelen een essentiële rol in de energietransitie en de internationale handel in groene energie.
Wat zijn Garanties van Oorsprong (GvO’s)?
Een Garantie van Oorsprong (GvO) is een digitaal certificaat dat aantoont dat een bepaalde hoeveelheid elektriciteit duurzaam opgewekt is. Elke megawattuur (MWh) aan hernieuwbare stroom krijgt een uniek identificatienummer waarmee de oorsprong van de stroom kan worden aangetoond. Deze certificaten zijn onmisbaar om transparantie te waarborgen in de markt voor groene stroom.
Een Europese Standaard
Binnen de Europese Unie worden de certificaten beheerd volgens het European Energy Certificate System (EECS). Dit systeem zorgt ervoor dat Garanties van Oorsprong-certificaten uit diverse landen erkend worden, waardoor de internationale handel in duurzame elektriciteit betrouwbaar verloopt.
Hoe werken GvO’s in de praktijk?
Wanneer een productie-installatie groene energie opwekt, wordt voor de hoeveelheid elektriciteit die wordt opgewekt een Garantie van Oorsprong-certificaat aangemaakt. Dit gaat via een centrale instantie dat in Nederland onder toezicht staat van de netbeheerder en het Ministerie van Economische Zaken.
Van productie tot verbruik
Elke MWh aan opgewekte energie resulteert in één GvO. Zodra de elektriciteit aan een klant geleverd wordt, wordt de bijbehorende GvO weer ingetrokken. Hiermee wordt voorkomen dat dezelfde stroom meerdere keren als groen wordt verkocht. De duurzaamheid van de geleverde energie blijft aantoonbaar en controleerbaar.
De rol van issuing bodies
De issuing bodies, nationale instanties die de certificaten uitgeven, zorgen voor registratie en verificatie van de productie-installaties. Alleen producenten die voldoen aan belangrijke eisen mogen GvO’s ontvangen. Dit garandeert dat duurzame energie opgewekt is volgens Europese richtlijnen.
Hernieuwbare energiebronnen en GvO’s
Een Garantie van Oorsprong heeft alleen waarde als de elektriciteit afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen. Er zijn diverse typen installaties die in aanmerking komen voor GvO’s.
Wind, zon, biomassa en waterkracht
De meest voorkomende bronnen zijn windenergie, bijvoorbeeld uit Europese windparken. Verder wordt zonne-energie, biomassa en waterkracht veel ingezet. Elk type bron levert een specifieke vorm van duurzame energie, en elk GvO vermeldt de gebruikte energiebron en de oorsprongstaat.
Hoogrenderende warmtekrachtkoppeling
Ook hoogrenderende warmtekrachtkoppeling (WKK) en thermische energie worden steeds belangrijker. Deze technieken maken efficiënter gebruik van brandstof, waardoor de hoeveelheid fossiele brandstoffen die nodig is, vermindert.
Groen gas
Niet alleen elektriciteit wordt gecertificeerd. Ook groen gas, geproduceerd uit biomassa of andere duurzame bronnen, krijgt een eigen Garantie van Oorsprong. Hierdoor is het ook mogelijk om in de gasmarkt transparantie te garanderen over de herkomst van energie.
Waarom zijn GvO’s belangrijk?
Zonder Garanties van Oorsprong-certificaten zou het onmogelijk zijn om de duurzaamheid van opgewekte elektriciteit te bewijzen. Zo werken de certificaten als bewijs van herkomst, vergelijkbaar met een keurmerk voor energie.
Transparantie in de markt
Zoals eerder vermeld, zorgen GvO’s ervoor dat consumenten en bedrijven weten dat hun geleverde energie afkomstig is van een duurzame bron. Dit vergroot het vertrouwen in energieleveranciers en stimuleert de vraag naar groene energie.
Bevordering van investeringen
Bedrijven die investeren in duurzaam opgewekte elektriciteit krijgen via GvO’s erkenning voor hun inspanningen. Dit stimuleert verdere investeringen in hernieuwbare bronnen en versnelt de energietransitie.
Onderscheid tussen groene en grijze stroom
Zonder GvO’s zou er geen duidelijk onderscheid worden gemaakt tussen groene elektriciteit en grijze stroom uit fossiele brandstoffen. Door deze certificaten kan precies worden aangetoond welke hoeveelheid elektriciteit uit duurzame bronnen afkomstig is.
De zakelijke markt en GvO’s
Voor bedrijven zijn GvO’s een belangrijk onderdeel van hun duurzaamheidsbeleid. Zo willen steeds meer organisaties aantonen dat hun verbruikte elektriciteit hernieuwbare energie is.
Certificering voor bedrijven
Door gebruik te maken van GvO’s kunnen ondernemingen hun CO₂-voetafdruk verlagen en voldoen aan de belangrijkste certificeringen die internationaal worden vereist. Dit is belangrijk voor bedrijven die actief zijn in de internationale handel of moeten voldoen aan de Europese duurzaamheidsrichtlijnen.
Duurzame positionering
Bedrijven die aantonen dat ze volledig draaien op duurzame energie, versterken hun merkpositie. Een GvO is niet alleen een administratief bewijs, maar ook een marketinginstrument voor duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Rol van energieleveranciers
Energieleveranciers kopen vaak grote hoeveelheden GvO’s om aan hun klanten te kunnen leveren. Hierdoor kunnen ook kleinere bedrijven en consumenten profiteren van duurzaam opgewekte elektriciteit zonder zelf te investeren in productie-installaties.
Toekomst van Garanties van Oorsprong
De rol van GvO’s zal de komende jaren verder groeien. Dit komt mede door de stijgende vraag naar duurzame energiedragers. De Europese Unie werkt aan uitbreiding van het European Energy Certificate System, waardoor ook andere energievormen via GvO’s traceerbaar worden. Dankzij de digitalisering worden GvO’s steeds eenvoudiger te volgen via online platforms.
Verbreding naar andere sectoren
Naast elektriciteit en gas zal de certificering zich uitbreiden naar thermische energie en andere duurzame energiebronnen. Hierdoor ontstaat een compleet systeem waarin alle vormen van energie duurzaam worden opgewekt en traceerbaar zijn.
Bijdrage aan de energietransitie
GvO’s zijn een belangrijk instrument om de overstap naar duurzame energie te versnellen. Ze stimuleren producenten, leveranciers en consumenten om bewust te kiezen voor hernieuwbare energie, waardoor het aandeel fossiele brandstoffen wordt verminderd.
Veelgestelde vragen over Garanties van oorsprong (GvO’s) certificaten
Bedrijven kunnen een Garantie van oorsprong controleren via het register van de nationale issuing body, zoals Certiq in Nederland. Dit digitale register houdt bij welke certificaten zijn uitgegeven en ingetrokken. Hierdoor blijft de handel in groene stroom transparant en eerlijk binnen de Europese Unie.
Een GvO is ongeveer twaalf maanden geldig vanaf het moment van uitgifte. Na deze periode kan het certificaat niet meer ingezet worden om duurzame elektriciteit te claimen. Hierdoor wordt voorkomen dat oude certificaten de actuele markt voor hernieuwbare energie beïnvloeden.
Consumenten kunnen via GvO’s inzien of hun geleverde elektriciteit groen is. Hierdoor wordt het makkelijk om bewust te kiezen voor duurzame leveranciers. Op die manier dragen consumenten actief bij aan de groei van hernieuwbare energieproductie.
De waarde van transparante duurzaamheid
GvO’s vormen het bewijs dat de elektriciteit opgewekt wordt uit hernieuwbare energiebronnen. Ze zorgen voor transparantie, bevorderen duurzaamheid en ondersteunen de groei van het gebruik van groene energie. Dankzij het European Energy Certificate System is het mogelijk om wereldwijd te handelen in duurzaam opgewekte elektriciteit op een eerlijke en controleerbare manier. Hierdoor dragen zowel producenten als consumenten bij aan een toekomst van duurzame energie.