Waterstof

Wat is waterstof?

Waterstof is een soort gas en gassen zijn energiedragers. Energiedragers kunnen ingezet worden om energie in op te slaan, te vervoeren en vervolgens af te geven om te gebruiken.

Daarom is het interessant om mee te nemen als mogelijk duurzaam alternatief. Maar welke soort waterstof is een duurzaam alternatief? En hoe werkt het precies?

Waterstof is het meest voorkomend element in ons universum, er bestaan zelfs hele sterren uit alleen waterstof. Daarnaast is ook het lichtste gas dat we kennen.

Normaal is het gasvormig en spreken we over waterstof gas (H2), maar onder hoge druk en gekoeld wordt het vloeibaar. Vloeibare waterstof wordt gebruikt als een geconcentreerde vorm voor opslag in tanks.

Zoals bij elk gas neemt het opslaan als vloeistof minder ruimte in dan bij het opslaan als een gas. Gassen, en dus ook waterstof, zijn energiedragers. Per kg heeft waterstof een hoge energie dichtheid, bijna drie keer zo veel als aardgas. Daarnaast is het een onschadelijke stof.

Is waterstof duurzaam?

Vrijwel alle waterstof die op dit moment wereldwijd wordt geproduceerd, is zogeheten ‘grijze waterstof’. De productie gebruikt aardgas om de waterstof (H2) lost te koppelen van de zuurstof (O).

Het aardgas stoot hierbij CO2 uit wat in de lucht terecht komt. Daarom is deze waterstof dus niet compleet groen, er is ook nog blauwe waterstof.

Blauwe waterstof betekent dat de CO2 die vrijkomt bij het proces van ‘grijze waterstof’ grotendeels (80 tot 90%) wordt afgevangen en opgeslagen in bijvoorbeeld lege gasvelden onder de Noordzee.

Op dit moment wordt er nog nergens op de wereld blauwe waterstof op grote schaal geproduceerd. Benieuwd hoe je kan besparen op aardgas? Bekijk dan onze gas besparen pagina.

Voor- en nadelen van waterstof

Het belangrijkste voordeel van waterstof is dat je het kan opslaan. Op dit moment is de uitdaging van zonne- en windenergie dat het lastig op te slaan is en dat het weersafhankelijk is.

Om heel Nederland één dag van opgeslagen elektriciteit te voorzien, zijn voor miljarden euro’s aan accu’s nodig. Een alternatief is om overtollige groene energie om te zetten in waterstof en het op die manier op te slaan.

Het is alleen zo dat wanneer je elektriciteit gebruikt voor de elektrolyse van waterstof, je maar een rendement van maximaal 75 procent hebt. Dat betekent dat minimaal 25 procent van de opgewekte energie verloren gaat om er waterstof van te maken.

Het vervolgens terugzetten van waterstof naar energie geeft hetzelfde energieverlies. Dat is bijna de helft energieverlies, wat soms nog hoger kan liggen.

Een ander groot voordeel is dat we in Nederland een heel goed pijpsysteem hebben aangelegd om gas te vervoeren. En zo kan waterstof (in gasvorm) worden ingezet als vervanger voor aardgas.

Het gebruik via de oude gasleidingen heeft wel wat aanpassingen nodig. Waterstof is een erg licht gas, snel ontvlambaar en wordt in de mobiliteit onder drukken tot 700 bar toegepast.

Net als elk ander gas is het van belang om er bij productie, transport en gebruik voorzichtig mee om te gaan.

Waterstof, maar voor welke landen?

Noorwegen, Australië, Marokko, Chili, Saudi-Arabië, China en Japan zijn erg actief met waterstof. Hiervan hebben enkele landen goedkope duurzame energie uit wind, zon of waterkracht tot hun beschikking om groene waterstof te produceren.

Japan is voor deze manier van energievoorziening afhankelijk van import, waardoor zij vooral over grijze waterstof beschikken. Zij spelen wel een belangrijke rol in de ontwikkeling van deze technologie.

Nederland heeft een goede positie mede dankzij onze kennis van gas en elektrolyse technologie, de grote windenergie potentie op de Noordzee, het netwerk aan gasleidingen en de energie-intensieve industrie die moet verduurzamen.