Zonnepanelen wekken zonne-energie op in de vorm van gelijkstroom, maar je woning werkt op wisselstroom. Een omvormer voor zonnepanelen zorgt ervoor dat deze gelijkstroom omgezet wordt in bruikbare wisselstroom die je thuis kunt gebruiken. Een omvormer is als het ware het hart van je zonnepaneelsysteem en bepalend voor de prestaties en energieopbrengst. Het kiezen van de juiste omvormer is daarom belangrijk voor een efficiënt en betrouwbaar zonnesysteem.
Hoe werkt een omvormer voor zonnepanelen?
Een omvormer voor zonnepanelen zorgt ervoor dat de gelijkstroom omgezet wordt in wisselstroom. Zonnepanelen produceren een hoge DC-spanning, en de omvormer zet de gelijkstroom om in 230V wisselstroom (AC). Dit is geschikt voor huishoudelijke apparaten en teruglevering aan het elektriciteitsnet. Correcte aansluiting en juiste bekabeling zijn van belang, zodat alles veilig werkt volgens de installatiehandleiding.
Soorten omvormers voor zonnepanelen
Stringomvormers
Een stringomvormer is een centrale omvormer waar meerdere zonnepanelen in serie op zijn aangesloten. Deze omvormer wordt vaak gebruikt bij zonnepaneleninstallaties vanwege de eenvoudige technologie en de gunstige kosten. Zo zijn stringomvormers dankzij de centrale plaatsing makkelijk te onderhouden en zijn ze het meest efficiënt als alle panelen onder gelijke omstandigheden werken. Het is belangrijk om te onthouden dat schaduwval op één paneel de prestaties van alle panelen in dezelfde string kan verminderen.
Micro-omvormers
Bij micro-omvormers krijgt ieder paneel een kleine, eigen omvormer achterop het paneel. De panelen worden parallel aangesloten zodat elk paneel onafhankelijk werkt. Dit houdt in dat schaduw op of schade aan één zonnepaneel geen invloed heeft op de productie van andere panelen. Micro-omvormers zijn geschikt voor daken met verschillende oriëntaties of veel schaduw, omdat de energieopbrengst wordt gemaximaliseerd in minder ideale omstandigheden. Wel is dit type omvormers vaak duurder, omdat je voor ieder paneel een aparte omvormer moet aanschaffen.
Power optimizers
Power optimizers zijn kleine apparaten die achter elk zonnepaneel worden geplaatst, in combinatie met een centrale stringomvormer. Elke optimizer maximaliseert de gelijkstroom-output van zijn paneel. Hierdoor levert elk paneel zo veel mogelijk stroom. De panelen blijven als serie in verbinding, en pas in de omvormer wordt alle verzamelde gelijkstroom omgezet in wisselstroom voor het elektriciteitsnet. Dit systeem biedt vergelijkbare prestaties als micro-omvormers, maar vaak tegen lagere kosten. Een nadeel is dat er extra hardware onder elk paneel zit, waardoor het risico op storingen wordt verhoogd.
Hybride omvormers
Een hybride omvormer kan naast zonnepanelen ook een thuisbatterij aansturen. Dit type omvormer combineert de functies van een stringomvormer met een accu, zodat je overtollige zonne-energie opslaat voor later gebruik. Hybride omvormers sturen de gelijkstroom naar waar het nodig is, dus of direct naar de apparaten, terug naar het elektriciteitsnet of naar de aangesloten batterij. De kosten van dit type omvormer liggen hoger dan die van een standaard omvormer, maar dit kan voordeliger zijn dan later een aparte omvormer voor opslag bij te plaatsen.
Levensduur en garantie van omvormers
Een omvormer gaat minder lang mee dan zonnepanelen. De levensduur van bijvoorbeeld een stringomvormer ligt gemiddeld rond de 10 à 15 jaar. Fabrikanten geven meestal 5 tot 12 jaar standaard garantie op omvormers. De garantie kan soms zelfs oplopen tot 20-25 jaar, wat duidt op veel vertrouwen in de duurzaamheid van het product. Om een omvormer zo lang mogelijk mee te laten gaan, is het verstandig om het op een koele, droge plek te installeren en de ventilatie niet te blokkeren.
De kosten van verschillende omvormers
De prijzen van omvormers verschillen per type, vermogen en merk. Over het algemeen zijn stringomvormers de goedkoopste optie per watt, terwijl micro-omvormers en systemen met power optimizers duurder zijn. Wel kun je met duurdere oplossingen in specifieke situaties een hogere energieopbrengst realiseren, waardoor de investering zich over de jaren terugverdient.
Tips voor het kiezen van de juiste omvormer
Houd bij het aanschaffen van een omvormer rekening met een aantal factoren. Hieronder enkele tips om de juiste keuze te maken.
- Analyseer het dak en de situatie. Als je dak bijvoorbeeld meerdere oriëntaties heeft, kunnen micro-omvormers of optimizers de beste keuze zijn voor maximale opbrengst. Als je een schaduwvrij dak hebt, kun je een stringomvormer aanschaffen.
- Check het vermogen en de capaciteit. Schaf een omvormer aan die geschikt is voor het totale vermogen van je panelen, afgestemd op je toekomstige energiebehoeften. Als je later wilt uitbreiden met meer panelen, is het verstandig om een grotere omvormer of een hybride model te overwegen.
- Stem het type omvormer af op je elektriciteitsaansluiting thuis en zorg ervoor dat je beschikt over de juiste bekabeling en installatie in de meterkast.
- Vergelijk verschillende merken en garanties met elkaar. Investeer in een omvormer van een gerenommeerd merk met een lange garantie.
Veelgestelde vragen over een zonnepanelenomvormer
Voor vrijwel elke zonnepaneleninstallatie is een aparte groep in de meterkast nodig om veilig stroom terug te leveren aan het elektriciteitsnet. Dit voorkomt overbelasting en zorgt ervoor dat de aansluiting voldoet aan veiligheidsnormen, ongeacht of je een 1-fase of 3-fase aansluiting hebt.
Zonnepanelen kunnen niet rechtstreeks op je elektrische auto worden aangesloten. Hiervoor heb je altijd een geschikte omvormer voor zonnepanelen en een laadstation nodig. Hybride omvormers zijn een geschikte optie, omdat ze zonne-energie tijdelijk kunnen opslaan en specifiek gericht zijn op elektrisch laden. Kies een zonnesysteem met voldoende vermogen en afgestemde capaciteit voor jouw energiebehoeften.
Ja, vrijwel alle topmerken bieden omvormers aan met internetverbinding. Hierdoor kun je via internet of een smartphone-app eenvoudig je energieopbrengst volgen. Dit zorgt ervoor dat de prestaties van je zonne-energiesysteem in realtime gecontroleerd kunnen worden. Daarnaast helpt het bij vroegtijdige detectie van storingen en draagt het bij aan betere efficiëntie en duurzaamheid
De juiste omvormer kiezen
De omvormer is een onmisbare schakel in een zonnepaneleninstallatie. Omdat elke situatie anders is, bestaat er niet één beste keuze die voor iedereen geldt. Door de verschillende soorten omvormers, vermogens en functies goed tegen elkaar af te wegen, kun je de omvormer selecteren die het meest geschikt is voor jouw specifieke situatie. Als je twijfelt over wat de juiste keuze is, kun je je laten adviseren door een expert, zodat jouw zonne-energiesysteem optimaal rendeert en je jarenlang zorgeloos zonne-energie kunt omzetten in bruikbare elektriciteit.